Ontwerpparameters - Technieken

De inbouw van het buitenschrijnwerk bij grote spouwdiktes, enkele praktische tips

20 maart 2017

Het buitenschrijnwerk


De inbouw van het buitenschrijnwerk is een bouwknoop die in heel deze evolutie de nodige aandacht vraagt. In dit artikel belichten we enkele facetten van deze bouwknoop: wat is de invloed van grotere spouwdiktes op dit detail? Hoe kan dit detail efficiënt inspelen op de luchtdichtheid? Dit zijn 2 belangrijke vragen die meer en meer hun ingang vinden in de honderden verschillende details die architecten in hun databanken van deze bouwknoop hebben staan. Honderden verschillende details die ontstaan zijn in functie van architecturale keuzes, esthetische keuzes, standaardelementen van leveranciers,…. Al deze details evolueren nu project na project naar grotere isolatiediktes, al deze details evolueren project na project naar een efficiëntere luchtdichtheid. Gezien de diversiteit aan architecturale en esthetische keuzes en de diverse uitvoeringsmogelijkheden om tot de gewenste isolatie en de gewenste luchtdichtheid te komen is het onmogelijk 2 “standaarddetails” mee te geven. We kunnen enkel een aantal principes en valkuilen die we hebben ervaren aanreiken om zo een voeding te geven aan alle details die in evolutie zijn.


 

Valkuilen zijn het gemakkelijkst om aan te reiken.


Buitenschrijnwerk tot vandaag heeft vaak een inbouwdiepte van 58 à 70mm. Met metalen doken kan nog een afstand van enkele centimeters worden overbrugd tot aan de snelbouwsteen. Zo merken we dat voor isolatiediktes tot 8 à 9 cm de huidige plaatsingsdetails vaak voldoende zekerheid zullen bieden.
Buitenschrijnwerk en spouw evolueren nu mee met de tendens om beter te isoleren. Om aangepast buitenschrijnwerk te kunnen maken schaffen schrijnwerkerijen frezensets tot 98mm aan, in opleiding (scholen “hout”) is 98mm zelfs een standaard aan het worden. De spouwisolatie evolueert naar diktes van 12 à 20 cm. Doordat de spouwdikte steeds sneller toeneemt zullen de doken de krachten van het steeds zwaardere buitenschrijnwerk niet meer voldoende kunnen opvangen.

 


De krachten in deze bouwknoop evolueren namelijk op verschillende vlakken:


Een eerste voorbeeld is de voordeur.

Wanneer een voordeur op een kier staat oefent het deurblad grote krachten uit op de vaste stijl aan de scharnierzijde. Indien de verankering niet voldoende solide is zal de stijl in de spouw worden geduwd, waardoor de deur gaat slepen. Voor deze valkuil zijn meerdere oplossingen. De toepassing van een luchtdichte onderdorpel is hiervoor een zeer goede oplossing. De deur sluit daarmee perfect luchtdicht af en de vaste kader vormt hiermee terug één geheel: beide verticale stijlen gaan samenwerken, er is minder kans op dit fenomeen. Een tweede optie is met hoekijzers een verbinding te maken tussen snelbouw en deurstijl, een derde optie is een retour te nemen in je gevelmetselwerk zodat het schrijnwerk terug dichter naar de draagmuur komt, een vierde optie is de verticale stijl te verankeren op de dorpel mits de dorpel zelf goed vast staat, …


Een correcte ondersteuning van deze grotere gewichten is een tweede aandachtspunt.

Verdere aandachtspunten aan de hand van een voorbeelddetail (afbeelding 5):

 

 

En het pleisterwerk?

De pleisterwerken zorgen voor de binnenafwerking. In dit detail levert het pleisterwerk van de dagkanten geen bijdrage aan de luchtdichtheid, dit detail kan ook perfect worden afgewerkt met uitbekleding in plaats van pleisterwerk. Om de dagkanten te kunnen bepleisteren werd een gipsplaat aangebracht tegen de multiplex. Gezien we steeds een speling van 3 à 4cm laten tussen raam en multiplex (zo kunnen we gemakkelijk isoleren tussen raam en spouwisolatie) kunnen we kiezen voor een gipsplaat op isolatie, of voor 3 à 4cm overpleisterbare isolatie. Deze isolatie wordt met schroeven of lijmkit vastgemaakt aan de multiplex. Aandacht: het vastschroeven van de gipsplaat op de multiplex dient te gebeuren in een zone waar geen luchtdichtingsfolie aanwezig is. Dit om doorboringen in de luchtdichtheid te vermijden.

 

  


Een naslagwerk dat reeds heel wat voorkennis en voorbeelden kan aanreiken is een vierdelige set aanbevelingen, richtlijnen en bouwdetails van Stad Gent met bijhorende bestekteksten voor laag-energiewoningen en passiefhuizen. Zie htt://www.bouwdetails.be/
De uitdaging is nu de principes en denkpatronen van deze bouwdetails te laten samenvloeien met de details die U had voorzien voor uw project.

 

architect Christophe Debrabander, adviseur energieconsulentenproject NAV

(update 20/3/2017)


 

Laatste update: 20-03-2017