VEA & EPB-software
Nieuwbouw-eisen bij (ingrijpende energetische) renovatie
Arch. Saskia Gabriël – Adviseur energie en EPB • 24 augustus 2020
De grens tussen een ingrijpende energetische renovatie en een renovatie gelijkgesteld aan nieuwbouw is niet altijd vanzelfsprekend. Naar haalbaarheid van de eisen (wel of geen S-peil) is het aangeraden om zo snel mogelijk een EPB-voorstudie aan te vragen. In uitvoeringsfase wordt het namelijk erg moeilijk om plots aan nieuwbouw-eisen te kunnen voldoen. Hetzelfde geldt bovendien bij de overgang van renovatie naar IER.
Afbeelding 1: eisentabel geldig voor aanvraag OMV in 2020
Wanneer spreekt men over een ingrijpende energetische renovatie en wanneer over een renovatie dat wordt gelijkgesteld aan nieuwbouw?
Een ingrijpende energetische renovatie (IER) is een renovatie waarbij:
- minstens 75% van de bestaande en nieuwe scheidingsconstructies die het beschermd volume omhullen en die grenzen aan de buitenomgeving worden geïsoleerd én
- waarbij minstens de opwekkers om een specifiek binnenklimaat te realiseren volledig worden vervangen.
Bij volgende werkzaamheden wordt in de EPB regelgeving een woningrenovatie beschouwd als ‘gelijkgesteld aan nieuwbouw’:
- een nieuwbouw wordt voorafgegaan door een volledige sloop, of
- de renovatie gaat gepaard met een uitbreiding waarbij een nieuwe wooneenheid wordt gecreëerd, of
- de renovatie gaat gepaard met een beschermd volume dat groter is dan 800m³, of
- er is sprake van een gedeeltelijke herbouw waarbij een nieuwe wooneenheid wordt gecreëerd, of
- er is sprake van een gedeeltelijke herbouw met een beschermd volume groter dan 800m³, of
- er is sprake van een gedeeltelijke herbouw waarbij minstens 75% van de scheidingsconstructies (die het totale beschermd volume na de werken omhullen en grenzen aan buitenomgeving), nieuw zijn
Vooral wanneer sprake is van deze laatste situatie is het voor de bouwheer niet altijd even duidelijk waarom zijn renovatie plots gelijk wordt gesteld aan nieuwbouw.
Bijvoorbeeld de renovatie van een klassieke rijwoning waarbij de achterliggende typische koterijen plaats maken voor een nieuwe ruime uitbouw. Het te isoleren bestaande dak wordt bij nader inzien (wegens bijvoorbeeld stabiliteit technische problemen) toch volledig vernieuwd en de ramen met enkelvoudige beglazing worden vervangen. Het is niet ondenkbaar dat men op dit moment de 75%-regel onverschrijdt. De initiële renovatie is plots gelijkgesteld aan nieuwbouw en onderhevig aan bijkomende en strengere eisen.
Belangrijk aandachtspunt: bij de bepaling van de aard van de werken (renovatie, IER of gelijkgesteld aan nieuwbouw) gaat het steeds over constructies grenzend aan buitenomgeving. Enkele voorbeelden die niet onder de 75%-regel vallen:
- Vloeren boven kruipkelder
- Vloer op volle grond
- Zoldervloer naar aangrenzend onverwarmde ruimte
- Muren naar een aangrenzende onverwarmde ruimte (bv. garage)
Opgelet: Dit wilt echter niet zeggen dat er geen eisen van toepassing zijn op bovengenoemde constructies wanneer ze worden (na)geïsoleerd of vernieuwd. Ze tellen enkel niet mee voor de bepaling van de 75%-regel.
Een tijdige analyse en communicatie met de EPB-verslaggever is te adviseren om onaangename verrassingen bij EPB-aangifte te voorkomen. Ook bij het verwijderen of nieuw optrekken van muren die eerder niet voorzien waren in de studie.
Zijn de bijkomende of strengere eisen technisch, economisch of functioneel niet haalbaar, dan kan er nog steeds een vrijstelling of afwijking worden aangevraagd. Een vrijstelling van bepaalde eisen (met uitzondering van de eis op hernieuwbare energie) of een afwijking op een eis (minder streng) kan aangevraagd worden mits de technische, economische of functionele onhaalbaarheid goed onderbouwd wordt.
Let wel op! Deze uitzondering moet aangevraagd worden binnen de 9 maanden na het aanvragen van de vergunning en vóór de start van de werken!